اندازه‌گیری دقیق مواد اولیه، یکی از اساسی‌ترین اصول آشپزی موفق، به خصوص در شیرینی‌پزی و پخت نان است. حتی سرآشپزهای باتجربه هم برای اطمینان از کیفیت و تکرارپذیری دستور پخت، به اندازه‌گیری دقیق تکیه می‌کنند. در این بخش از آکادمی آشپزی بوراکس، به شما تفاوت‌های کلیدی بین پیمانه، گرم (وزن) و میلی‌لیتر (حجم) را آموزش می‌دهیم و توضیح می‌دهیم که چه زمانی باید از هر کدام استفاده کنید.
پیمانه‌ها : سادگی در آشپزی خانگی
پیمانه یک واحد حجمی است که در رسپی‌های خانگی، به خصوص در آشپزی آمریکایی، بسیار رایج است. مجموعه‌های پیمانه معمولاً شامل اندازه‌های ۱/۴، ۱/۳، ۱/۲ و ۱ پیمانه هستند.
- کاربرد: بیشتر برای اندازه‌گیری مواد خشک حجیم مانند آرد، شکر، برنج، یا مایعاتی مانند آب، شیر و روغن استفاده می‌شود.
- مزایا:
- ساده و سریع: استفاده از آن در آشپزی روزمره بسیار راحت است.
- دسترس‌پذیری: پیمانه‌ها به راحتی در هر آشپزخانه‌ای پیدا می‌شوند.
- معایب:
- عدم دقت کافی: بزرگترین ایراد پیمانه‌ها، عدم دقت آن‌هاست. وزن یک پیمانه آرد بسته به نحوه برداشتن (فشرده کردن یا الک کردن) می‌تواند متفاوت باشد. (مثلاً یک پیمانه آرد فشرده می‌تواند تا ۳۰ گرم بیشتر از یک پیمانه آرد الک شده وزن داشته باشد).
- تفاوت در تراکم مواد: یک پیمانه شکر با یک پیمانه آرد، وزن‌های کاملاً متفاوتی دارند.
- تفاوت پیمانه‌ها: اندازه‌های استاندارد پیمانه‌ها در کشورهای مختلف (مانند آمریکا و بریتانیا) می‌تواند کمی متفاوت باشد.
گرم : دقت و حرفه‌ای‌گری (واحد وزن)
گرم یک واحد وزنی است و دقیق‌ترین روش اندازه‌گیری در آشپزی، به خصوص در شیرینی‌پزی حرفه‌ای و نان‌پزی محسوب می‌شود. برای اندازه‌گیری گرم، به ترازوی آشپزخانه نیاز دارید.
- کاربرد: برای اندازه‌گیری تمام مواد خشک و مایع، به خصوص در رسپی‌هایی که نیاز به دقت بالا دارند، مانند:
- آرد، شکر، کره، شکلات، ادویه‌ها
- آب، شیر، روغن (می‌توان مایعات را نیز بر حسب گرم اندازه گرفت که از میلی‌لیتر هم دقیق‌تر است)
- مزایا:
- دقت بالا: وزن هر ماده‌ای، صرف‌نظر از تراکم آن، ثابت است. یک گرم آرد همیشه یک گرم است!
- تکرارپذیری: اگر دستور پختی را بر حسب گرم اندازه بگیرید، هر بار نتیجه دقیقاً یکسانی خواهید داشت.
- حرفه‌ای‌گری: این روش استاندارد آشپزی در رستوران‌ها و شیرینی‌فروشی‌های حرفه‌ای است.
- معایب:
- نیاز به ترازو: بدون ترازوی آشپزخانه، نمی‌توانید با گرم کار کنید.
میلی‌لیتر (Milliliters): اندازه‌گیری حجمی برای مایعات
میلی‌لیتر واحد اندازه‌گیری حجمی برای مایعات است و معمولاً با پارچ‌های مدرج یا پیمانه‌های مایعات اندازه گرفته می‌شود.
- کاربرد: عمدتاً برای اندازه‌گیری مایعات مانند آب، شیر، روغن، عصاره‌ها و طعم‌دهنده‌ها.
- مزایا:
- دقت مناسب برای مایعات: برای اندازه‌گیری مایعات، نسبت به پیمانه‌های خشک، دقت بهتری ارائه می‌دهد.
- سهولت استفاده: استفاده از پارچ‌های مدرج برای مایعات راحت است.
- معایب:
- عدم دقت برای مواد خشک: میلی‌لیتر برای اندازه‌گیری مواد خشک مناسب نیست، زیرا تراکم آن‌ها متفاوت است.
- تفاوت در حجم مایعات غلیظ: برخی مایعات غلیظ‌تر ممکن است حجم دقیق متفاوتی داشته باشند.
چه زمانی از کدام روش اندازه‌گیری استفاده کنیم؟
| روش اندازه‌گیری | نوع مواد | چه زمانی استفاده کنیم؟ |
| پیمانه | خشک و مایع | آشپزی روزمره خانگی، دستورهای ساده‌ای که نیاز به دقت وسواس‌گونه ندارند. |
| گرم | خشک و مایع | شیرینی‌پزی، نان‌پزی، آشپزی حرفه‌ای، هر زمان که دقت و تکرارپذیری اهمیت بالایی دارد. |
| میلی‌لیتر | مایع | اندازه‌گیری مایعات در دستورهایی که بر حسب میلی‌لیتر بیان شده‌اند. |
پیشنهاد بوراکس: اگر به دنبال نتایج حرفه‌ای و تکرارپذیر در آشپزی، به خصوص در شیرینی‌پزی هستید، استفاده از ترازو و اندازه‌گیری بر حسب گرم را به شدت توصیه می‌کنیم. این روش خطای انسانی را به حداقل رسانده و به شما اطمینان می‌دهد که هر بار همان طعم و بافت دلخواه را بدست آورید.
ترازوی آشپزخانه یک سرمایه‌گذاری کوچک برای نتایج بزرگ در آشپزی شماست!